[Artikel] Beberapa Fakta Mengenai Jantung

Jantung ialah organ paling penting dalam sistem peredaran darah manusia. Walaupun saiznya kecil, jantung berperanan memastikan oksigen dan nutrien dibekalkan ke seluruh tubuh melalui pengepaman darah yang berterusan.

• Jantung Sebagai Pengepam Darah

Jantung berfungsi sebagai pengepam utama yang menyalurkan darah ke seluruh tubuh. Sekiranya pengepaman terganggu, risiko kegagalan jantung meningkat. Hasil penelitian Framingham Heart Study oleh Levy et al. (1996) terhadap lebih dari 5,000 individu mendapati mereka yang mengalami pembesaran ventrikel kiri (left ventricular hypertrophy) mempunyai risiko 5 kali ganda lebih tinggi untuk mengalami kegagalan jantung dalam tempoh 10 tahun. Ini membuktikan bahawa kekuatan dan kecekapan pengepaman jantung merupakan faktor asas dalam mengekalkan kesihatan kardiovaskular.

• Berat Jantung dan Kapasiti Mengepam

Walaupun jantung dewasa hanya seberat 250–350 gram, ia mampu mengepam kira-kira lima liter darah setiap minit. Keupayaan ini menunjukkan keberkesanan otot jantung yang luar biasa. Hasil kajian oleh Fleg & Lakatta (1988) terhadap 100 individu dewasa menunjukkan bahawa kapasiti mengepam jantung biasanya stabil pada usia pertengahan, tetapi penurunan lebih awal berlaku dalam kalangan individu obes dan perokok. Ini menekankan peranan faktor gaya hidup terhadap daya tahan jantung.

• Denyutan Jantung

Denyutan jantung normal orang dewasa ialah antara 60 hingga 100 denyutan seminit. Kadar denyutan yang terlalu tinggi atau rendah boleh menjadi penanda masalah kesihatan. Dalam kajian Jouven et al. (2005) terhadap 5,713 lelaki berumur 42–53 tahun, didapati bahawa individu dengan denyutan jantung rehat ≥75/min mempunyai risiko 2 kali ganda lebih tinggi untuk meninggal dunia akibat penyakit jantung koronari berbanding mereka dengan denyutan <60/min. Penemuan ini menggariskan kepentingan pemantauan denyutan jantung sebagai langkah pencegahan awal.

• Arteri Koronari

Arteri koronari bertanggungjawab membekalkan oksigen kepada otot jantung. Penyumbatan pada arteri ini boleh menyebabkan serangan jantung. Kajian Libby et al. (2002) menunjukkan bahawa plak kolesterol tidak stabil merupakan pencetus utama serangan jantung, walaupun arteri belum sepenuhnya tersumbat. Penyakit arteri koronari boleh berlaku tanpa gejala awal yang jelas, sekaligus menekankan kepentingan pemeriksaan kesihatan berkala.

• Peranan Gaya Hidup

Faktor gaya hidup memainkan peranan besar dalam menentukan kesihatan jantung. Pemakanan seimbang, aktiviti fizikal, dan tidak merokok terbukti memberi kesan positif terhadap fungsi jantung. Hasil penelitian INTERHEART Study oleh Yusuf et al. (2004) melibatkan 29,972 individu dari 52 negara, mendapati bahawa 90% risiko serangan jantung pertama boleh dicegah dengan mengawal faktor risiko seperti merokok, tekanan darah tinggi, diet tidak sihat, dan kurang aktiviti fizikal. Ini menjadi bukti kukuh bahawa perubahan gaya hidup boleh menurunkan risiko penyakit kardiovaskular secara signifikan.

Dengan mengamalkan gaya hidup sihat, pemantauan kesihatan secara berkala, dan kesedaran tentang faktor risiko, individu mampu mengurangi kebarangkalian mendapat penyakit kardiovaskular dan mengekalkan jantung yang sihat sehingga ke usia lanjut.